Anh Khôi thi đấu cho Việt Nam ở bàn bốn. Sau bảy ván, anh đạt bốn điểm (thắng hai, hòa bốn, thua một). Ảnh: Paul Truong.

Nguyễn Anh Khôi (Elo 2.463) mới thắng một ván trước khi đụng độ Bareev – thầy cũ của kỳ thủ số một Việt Nam Lê Quang Liêm (2.715). Việc phải cầm đen đụng độ đối thủ dày dặn kinh nghiệm như Đại kiện tướng 51 tuổi cho thấy trận hòa cũng là thành công với Anh Khôi. Nhưng cựu vô địch U10 và U12 thế giới còn làm được nhiều hơn thế.

Bareev nhập cuộc với khai cuộc Reti, mang tính chất thăm dò đối thủ. Anh Khôi phản hồi với biến tượng Fianchetto đối xứng. Thế cờ cân bằng cho đến nước thứ 18, khi Bareev đẩy tốt g4 với ý đồ tấn công cánh vua.

Thế cờ sau 18.g4. Máy tính đánh giá đây là nước cờ mạo hiểm của kỳ thủ gốc Nga, bởi Trắng dễ bị phản công.

Đẩy tốt g4 luôn mạo hiểm với Trắng (g5 với Đen), nhưng Bareev chấp nhận mạo hiểm bởi mục tiêu của ông là chiến thắng. Anh Khôi cũng không vừa khi đáp lại ở nước 19…g5. Ván cờ từ đó biến thành cuộc đấu chiến thuật (tactical), hơn là vị trí (positional). Với thế cờ phức tạp, khả năng tính toán là yếu tố then chốt đến chiến thắng.

Thế cờ sau 19…g5. Bareev không bắt tốt với fxg6 mà đẩy tốt f5 để đuổi Hậu đen, với mục đích làm suy yếu tốt đen g5 và bảo vệ tốt trắng g4. Nhưng Anh Khôi quyết định thí tốt g5 để tập trung tấn công trung tâm.

Thế cờ sau 21…Nxe5. Đen bỏ tốt g5. Anh Khôi tính toán sẽ chạy vua vào h8, rồi đưa xe ra g8 uy hiếp cột g.

Hai bên đều có sai sót trong tính toán. Nhưng nếu như Anh Khôi chỉ mắc một lỗi, đối thủ lại liên tiếp đi nước cờ thiếu chính xác. Sai lầm của Bareev bắt đầu từ việc ăn tốt g5.

Thế cờ sau 23…Bxe5. Máy tính đã báo -4 cho Đen. Trắng không đủ quân tấn công thành Đen, trong khi Đen có tốt thông ở d5, sẵn sàng tiến lên.

Nhưng Anh Khôi cũng mắc lỗi sau nước 24…Rg8. Điều đó cho phép mã trắng ăn tốt ở d5, rồi sau một loạt nước đổi quân, Bareev có thể đưa trận đấu về cân bằng.

Bareev chỉ nhìn ra nước ăn tốt d5, nhưng mắc sai lầm ở nước kế tiếp. Trong thế cờ mà tất cả quân của hai bên (trừ tốt) đều giao chiến, không dễ để tìm ra nước chính xác.

Trắng vừa đi 26. Qxg8. Đây cũng là sai lầm thứ hai của Bareev. Ông có hai lựa chọn, hoặc dùng mã ăn hậu, hoặc dùng hậu ăn xe. Cách đầu tiên sẽ giúp ông hòa quân sau giao tranh. Còn cách thứ hai sẽ khiến ông thiệt quân.

Thế cờ sau 28…Bxc1. Sau những nước đổi quân gần như bắt buộc, Đen vẫn đang lợi quân tượng. Lúc này đến lượt Trắng đi, nhưng nếu ăn mã đen, hoặc tượng đen, Trắng cũng sẽ mất tượng, hoặc mã. Thiệt quân ở cờ tàn còn nhiều tốt cho thấy Bareev không còn cơ hội cứu vãn. Ông đầu hàng ở nước 35.

Chiến thắng của Anh Khôi góp phần giúp Việt Nam hạ Canada với tỷ số 4-0. Hiệu suất thi đấu tại giải của anh đang là 2.519. Nếu duy trì phong độ và đạt hiệu suất cao hơn 2.600, kỳ thủ 16 tuổi sẽ đạt chuẩn Đại kiện tướng đầu tiên.

Bareev là kỳ thủ dày dặn kinh nghiệm, từng làm HLV cho các cao thủ cờ vua trên khắp thế giới. Ảnh: Paul Truong.

Bareev từng được Liên đoàn cờ TP HCM thuê về dạy cho Quang Liêm trong hai đợt, mỗi đợt sáu tuần giai đoạn 2009-2010. Ông cũng là HLV tuyển Nga giai đoạn 2010-2014, giúp họ đoạt HC bạc Olympiad cờ vua 2010.

Xuân Bình